Stanowisko nr 9/2025 KRDL w sprawie badań laboratoryjnych w zakładach diagnostyki patomorfologicznej - Krajowa Izba Diagnostów Laboratoryjnych

w niniejszym komunikacie publikujemy Stanowisko nr 9/2025 Krajowej Rady Diagnostów Laboratoryjnych w sprawie wykonywania czynności medycyny laboratoryjnej w jednostkach diagnostyki patomorfologicznej - wobec stanowiska Naczelnej Rady Lekarskiej z dnia 21 listopada 2025 r. w sprawie lekarzy wykonujących zawód w jednostkach diagnostyki patomorfologicznej.

KRDL podkreśla, że:

• Badania genetyczne są czynnościami medycyny laboratoryjnej – muszą być wykonywane wyłącznie w medycznych laboratoriach diagnostycznych (MLD), zarejestrowanych i nadzorowanych zgodnie z ustawą o medycynie laboratoryjnej.

• Autoryzacja wyników należy do diagnostów laboratoryjnych – lekarz patomorfolog nie może autoryzować wyników badań genetycznych ani włączać ich jako część formularza patomorfologicznego.

• Badania molekularne wymagają stałego nadzoru diagnosty laboratoryjnego – automatyzacja nie zwalnia z obowiązku profesjonalnej kontroli jakości, walidacji metod i nadzoru nad procesem analitycznym.

• Interpretacja analityczna i bioinformatyczna należy do diagnostów – jest to kompetencja odmienna od klinicznej interpretacji lekarza; obie powinny funkcjonować w modelu zespołowym.

Diagnostyka genetyczna stanowi proces jednolity – rozdzielanie badań somatycznych i germinalnych powodowałoby fragmentację, ryzyko błędów oraz utratę integralności danych.

Ponadto w uzasdnieniu, KRDL podkreśla, że:

• Ustawa o medycynie laboratoryjnej określa obowiązki, standardy i kompetencje dotyczące badań genetycznych.

• Wynik badania genetycznego musi być formalnym sprawozdaniem spełniającym wymogi ustawowe i autoryzowanym przez osobę uprawnioną.

• Postulaty NRL prowadziłyby do osłabienia nadzoru jakości, wzrostu ryzyka błędów oraz powstawania równoległych systemów o niespójnych standardach.

• Diagnosta laboratoryjny posiada kompetencje bioinformatyczne i analityczne, niezbędne przy nowoczesnych metodach, np. NGS.

• Obniżenie roli specjalistów cytomorfologii oraz zastępowanie ich histotechnikami/histotechnologami nie ma podstaw prawnych i grozi obniżeniem jakości.

• Treść stanowiska

• Treść stanowiska NIL
• Pismo przewodnie Prezes Krajowej Rady Diagnostów Laboratoryjnych do stanowiska