3 wrz 2025
W latach 2021–2024 na leczenie przewlekłej choroby nerek przeznaczono ponad 6 miliardów złotych, z czego aż 92% środków trafiło na procedury wysokospecjalistyczne, a nie na działania profilaktyczne. To pokazuje, jak bardzo system ochrony zdrowia potrzebuje zmiany kierunku – od kosztownego leczenia skutków do taniej i skutecznej prewencji. Jednym z kluczowych narzędzi tej zmiany jest medycyna laboratoryjna. To dzięki niej możliwe jest wczesne rozpoznanie wielu chorób przewlekłych – zanim ich leczenie stanie się dramatycznie kosztowne.
Na ten problem zwracała niejednokrotnie uwagę Prezes KRDL dr n. med. Monika Pintal-Ślimak podkreślając, że bez pracy diagnostów laboratoryjnych nastąpiłby całkowity paraliż szpitali.
To mocne stwierdzenie obrazuje, jak fundamentalną rolę w systemie odgrywają diagności laboratoryjni – wyspecjalizowani profesjonaliści, którzy każdego dnia dostarczają lekarzom informacji kluczowych dla diagnozy i leczenia pacjentów. Prezes KRDL od początku swojej kadencji akcentuje również problem niedofinansowania tej dziedziny: „Chcemy, żeby medycyna laboratoryjna była lepiej finansowana — badania powinny być oddzielnie kontraktowane, nie traktowane jako koszt” i wskazuje na konieczność zmian w przepisach ustawy o medycynie laboratoryjnej.
Obecny model finansowania sprawia, że badania laboratoryjne często traktowane są jako niepotrzebny wydatek, a nie inwestycja. Tymczasem dane z raportów MedTech Polska i Deloitte pokazują jasno: większe wykorzystanie badań laboratoryjnych nie tylko ratuje zdrowie pacjentów, ale również przynosi wymierne oszczędności finansowe. Szacunki są jednoznaczne – zwiększenie częstości badań przesiewowych, takich jak oznaczanie glukozy czy kreatyniny, mogłoby wygenerować setki milionów złotych oszczędności rocznie. Co jednak ważniejsze, pozwoliłoby uniknąć cierpienia tysięcy pacjentów, u których choroby wykrywane są dziś zbyt późno.
Medycyna laboratoryjna to nie koszt – to inwestycja w zdrowie społeczeństwa i w przyszłość systemu ochrony zdrowia. Bez wzmocnienia jej roli nie uda się odwrócić niekorzystnych trendów. Potrzebne jest lepsze finansowanie badań, większa dostępność profilaktyki oraz uznanie diagnostów laboratoryjnych za pełnoprawnych partnerów w procesie leczenia. Tylko wtedy będziemy mogli mówić o prawdziwie efektywnej i nowoczesnej opiece zdrowotnej – opartej na wczesnym wykrywaniu i skutecznej prewencji, a nie jedynie na kosztownym leczeniu skutków zaniedbań.
