24 gru 2024
z okazji Świąt Bożego Narodzenia oraz Nowego Roku 2025, w imieniu Prezydium Krajowej Rady Diagnostów Laboratoryjnych, pragnę złożyć Państwu najserdeczniejsze życzenia. Niech świąteczny czas będzie okazją do odpoczynku, dzielenia się dobrem i wzajemną życzliwością. Oby nadchodzący Nowy Rok przyniósł zdrowie oraz spełnienie wszelkich planów, zarówno zawodowych, jak i osobistych.
W grudniu minęły 2 lata, od kiedy Krajowy Zjazd Diagnostów Laboratoryjnych powierzył mi pełnienie zaszczytnej funkcji Prezesa Krajowej Rady Diagnostów Laboratoryjnych, samorządu zaufania publicznego, zrzeszającego już ponad 18 tys. diagnostów laboratoryjnych. Serdecznie dziękuję za powierzenie mi tej zaszczytnej funkcji. To dla mnie niezmiennie ogromny zaszczyt, duża odpowiedzialność i wyzwanie, któremu każdego dnia staram się sprostać, sumiennie wypełniając obowiązki Prezesa KRDL.
Miniony rok obfitował w liczne wydarzenia, projekty i zmiany, które dla naszego zawodu miały istotne znaczenie. Członkowie KRDL aktywnie uczestniczyli w wydarzeniach promujących znaczenie medycyny laboratoryjnej, takich jak konferencje, warsztaty oraz spotkania branżowe. Miały one na celu podnoszenie świadomości o roli medycyny laboratoryjnej w systemie ochrony zdrowia. KRDL kontynuowała także współpracę z innymi samorządami zawodowymi, podejmując działania na rzecz poprawy standardów w systemie ochrony zdrowia oraz promocji zawodów zaufania publicznego. Współpraca ta obejmowała inicjatywy edukacyjne, legislacyjne i promocyjne.
W lutym 2024 roku Minister Zdrowia powołała dr hab. Edytę Borkowską na stanowisko konsultanta krajowego w dziedzinie laboratoryjnej genetyki medycznej. Dr hab. Edyta Borkowska, przewodnicząca zespołu ds. genetyki medycznej powołanego uchwałą Krajowej Rady Diagnostów Laboratoryjnych w 2023 roku, wniosła do swojej nowej funkcji szeroką wiedzę i doświadczenie.
W tym roku, jako Prezes Krajowej Rady Diagnostów Laboratoryjnych, zostałam powołana na członka Rady Zdrowia Publicznego oraz Rady Akredytacyjnej. Jestem przekonana, że praca w tych ważnych gremiach wzmacnia pozycję medycyny laboratoryjnej w systemie ochrony zdrowia i umożliwia skuteczniejsze działania na rzecz poprawy jakości oraz bezpieczeństwa.
Ten rok to także zrealizowana przez nas misja medyczno-szkoleniowa w Centrum Zdrowia w Bagandou w Republice Środkowoafrykańskiej. Wspólnie z dr n. med. Konradem Grzeszczakiem, Skarbnikiem KRDL, przeprowadziliśmy szkolenia dla lokalnego personelu medycznego w zakresie podstawowych metod diagnostycznych oraz walki z malarią i chorobami pasożytniczymi. Projekt ten, realizowany we współpracy z Diecezją Tarnowską, miał na celu poprawę jakości diagnostyki i wsparcie miejscowych ośrodków medycznych w skuteczniejszym rozpoznawaniu i leczeniu chorób. Misja KRDL miała również charakter humanitarny, przyczyniając się do poprawy zdrowia w jednym z najuboższych regionów świata.
W październiku 2024 roku Zespół Ekspertów przy CMKP zatwierdził nową specjalizację z parazytologii medycznej, co stanowiło istotny krok w rozwoju medycyny laboratoryjnej w Polsce. Za kształcenie w tej dziedzinie odpowiedzialny jest Uniwersytet Medyczny we Wrocławiu, tworzący nowe możliwości dla diagnostów laboratoryjnych. Specjalizacja jest odpowiedzią na rosnące zapotrzebowanie na wykwalifikowanych specjalistów w tej interdyscyplinarnej dziedzinie, zajmującej się rozpoznawaniem, leczeniem i profilaktyką chorób pasożytniczych. Diagności laboratoryjni zdobędą nowoczesną wiedzę na temat innowacyjnych metod diagnostycznych, terapii oraz strategii zapobiegania chorobom pasożytniczym, co przyczyni się do poprawy zdrowia publicznego.
Krajowa Izba Diagnostów Laboratoryjnych we współpracy z Polskim Towarzystwem Diagnostyki Laboratoryjnej opracowała w 2024 roku rekomendacje w kluczowych obszarach medycyny laboratoryjnej. Rekomendacje te dotyczą standardów diagnostyki, wdrażania nowych technologii oraz szkolenia diagnostów laboratoryjnych. Wspólne działania przyczyniły się do stworzenia spójnych wytycznych, wspierających rozwój tej dziedziny w Polsce.
Miniony tok to także ważne zmiany z punktu widzenia dostosowania procedur w szpitalach do wymogów rozporządzenia w sprawie POCT, które weszło w życie w 2023 roku. Wszystkie placówki medyczne powinny działać już w pełnej zgodzie z nowymi przepisami. Regulacje umożliwiają przeprowadzanie badań diagnostycznych bezpośrednio przy pacjencie, znacznie skracając czas oczekiwania na wyniki. Ma to szczególne znaczenie w sytuacjach nagłych, w których szybkość diagnostyki może zadecydować o skutecznym leczeniu. Rozporządzenie określa także zasady jakości i bezpieczeństwa przy stosowaniu urządzeń POCT, a ponadto precyzuje kwalifikacje wymagane od osób przeprowadzających tego typu badania. Na razie rozporządzenie dotyczy wyłącznie opieki szpitalnej, jednak mamy nadzieję na jego rozszerzenie w przyszłości, co pozwoli na jeszcze szersze wykorzystanie POCT i dalsze zwiększenie bezpieczeństwa pacjentów.
W ostatnich miesiącach Ministerstwo Zdrowia przygotowało rozporządzenie dotyczące nowych standardów jakości w laboratoriach diagnostycznych. Prace nad rozporządzeniem stanowią odpowiedź na aktywność naszego samorządu w pracach sejmowej i senackiej Komisji Zdrowia, a także Podkomisji Stałej ds. Zdrowia Publicznego. Głównym celem proponowanych przepisów jest poprawa jakości świadczeń oraz zapewnienie bezpieczeństwa pacjentów. Po zakończeniu konsultacji publicznych w grudniu 2024 roku, rozporządzenie ma wejść w życie natychmiast po publikacji. Zmiany te będą miały kluczowe znaczenie dla dalszego podnoszenia standardów pracy w medycynie laboratoryjnej. W trakcie konsultacji zgłoszono wiele uwag, wypracowanych przez szerokie grono diagnostów laboratoryjnych, którzy podkreślają ich istotne znaczenie dla utrzymania najwyższych standardów w polskiej medycynie laboratoryjnej.
Warto również wspomnieć o planach nowelizacji ustawy o medycynie laboratoryjnej i wprowadzenia regulacji dotyczących badań genetycznych. Proponowane zmiany obejmują m.in. badania genetyczne metodą porównawczej hybrydyzacji genomowej do mikromacierzy (aCGH) oraz analizę ekspresji genów z wykorzystaniem technologii Real-Time PCR. Zmiany te przyczynią się do szybszego wykrywania zmian genetycznych, postawienia precyzyjniejszej diagnozy oraz lepszego ukierunkowania terapii, co w znacznym stopniu podniesie jakość diagnostyki genetycznej w Polsce.
Przed nami rok kolejnych ważnych zmian. Od 1 stycznia 2025 roku wejdzie w życie znowelizowane rozporządzenie ministra zdrowia w sprawie świadczeń gwarantowanych w ambulatoryjnej opiece specjalistycznej AOS. Wdrożona przez Ministerstwo Zdrowia zmiana polega na wprowadzeniu do wykazu świadczeń gwarantowanych dwóch nowych świadczeń opieki zdrowotnej, dzięki czemu możliwe będzie szybsze wykrywanie zmian genetycznych, postawienie diagnozy i lepsze ukierunkowanie terapii. To przede wszystkim: badania genetyczne metodą porównawczej hybrydyzacji genomowej do mikromacierzy (aCGH – Array Comparative Genomic Hybridization) oraz analiza ekspresji genu lub kilku genów (w tym genów fuzyjnych) przy użyciu metody Real-Time PCR.
Dziękując za kolejny dobry rok wspólnej pracy na rzecz naszego samorządu, składam Państwu najlepsze życzenia!
Monika Pintal-Ślimak
Prezes KRDL VI kadencji
