6 sty 2024
Podstawa prawna: Art. 17 ustawy z dnia 15 września 2022 r. o medycynie laboratoryjnej (Dz. U. z 2023 r. poz. 2125)
W przypadku niewykonywania czynności medycyny laboratoryjnej przez okres dłuższy niż 5 lat łącznie w okresie ostatnich 6 lat osoba posiadająca prawo wykonywania zawodu diagnosty laboratoryjnego przed podjęciem czynności medycyny laboratoryjnej ma obowiązek zawiadomienia o zamiarze wykonywania czynności medycyny laboratoryjnej Krajowej Rady i odbycia przeszkolenia.
Osoba, która ukończyła studia na kierunku analityka medyczna lub medycyna laboratoryjna i w okresie 5 lat od dnia ukończenia tych studiów nie złożyła wniosku o przyznanie prawa wykonywania zawodu diagnosty laboratoryjnego, przed uzyskaniem tego prawa wykonywania zawodu jest obowiązana do odbycia przeszkolenia.
Art. 18 ustawy z dnia 15 września 2022 r. o medycynie laboratoryjnej (Dz. U. z 2023 r. poz. 2125)
- Przeszkolenie, o którym mowa w art. 17 ust. 1 albo 2, trwa 6 miesięcy i jest realizowane na podstawie programu przeszkolenia w laboratorium odpowiadającym w wymiarze pełnemu wymiarowi czasu pracy oraz polega na udzielaniu świadczeń zdrowotnych pod nadzorem diagnosty laboratoryjnego posiadającego co najmniej 5-letnie doświadczenie zawodowe.
- Krajowa Rada opracowuje i aktualizuje program przeszkolenia, o którym mowa w art. 17 ust. 1 i 2, zgodnie z postępem wiedzy, nie rzadziej jednak niż raz na 5 lat.
- Krajowa Rada na wniosek osoby, o której mowa w art. 17 ust. 1 albo 2, wskazuje laboratorium, w którym odbędzie ona przeszkolenie.
- Szczegółowe warunki odbywania przeszkolenia określa umowa zawarta przez osobę, o której mowa w art. 17 ust. 1 albo 2, z kierownikiem laboratorium, w którym jest realizowane przeszkolenie.
- W okresie ogłoszenia stanu zagrożenia epidemicznego albo stanu epidemii osoby, o których mowa w art. 17 ust. 1 i 2, są zwolnione z obowiązku odbycia przeszkolenia, pod warunkiem że przez pierwsze 3 miesiące wykonywania zawodu diagnosty laboratoryjnego udzielają świadczeń zdrowotnych pod nadzorem diagnosty laboratoryjnego.
Stosownie do treści art. 17 ust. 1 ustawy o medycynie laboratoryjnej niewykonywanie czynności medycyny laboratoryjnej przez okres dłuższy niż 5 lat łącznie w okresie ostatnich 6 lat skutkuje koniecznością odbycia przeszkolenia przed podjęciem na nowo wykonywania takich czynności. Diagnosta zamierzający podjąć wykonywanie czynności medycyny laboratoryjnej po ww. przerwie jest zobowiązany zgłosić taki zamiar Krajowej Radzie Diagnostów Laboratoryjnych. Przeszkolenie trwa 6 miesięcy i jest realizowane w laboratorium odpowiadającym w wymiarze pełnemu wymiarowi czasu pracy oraz polega na udzielaniu świadczeń zdrowotnych pod nadzorem diagnosty laboratoryjnego posiadającego co najmniej 5-letnie doświadczenie zawodowe. Przeszkolenie odbywa się na podstawie opracowanego przez Krajową Radę DL programu.
Jednocześnie należy zwrócić uwagę, że ustawa o medycynie laboratoryjnej posługuje się dwoma pojęciami wykonywanie czynności medycyny laboratoryjnej oraz wykonywanie zawodu diagnosty laboratoryjnego. Zestawiając przepis art. 6 ust. 2 oraz art. 17 ust. 1 ustawy można zauważyć, że posługują się one innymi terminami. Przepis art. 6 ust. 2 ustawy wskazuje aktywności, które stanowią wykonywanie zawodu, takie jak:
1) prowadzenie działalności dydaktycznej w uczelniach prowadzących studia na kierunku analityka medyczna oraz badań naukowych i prac rozwojowych w dziedzinie nauk medycznych i nauk o zdrowiu;
2) pobieranie od pacjenta materiału biologicznego do badań laboratoryjnych;
3) zatrudnienie w podmiocie leczniczym na stanowisku administracyjnym, na którym wykonuje się czynności związane z przygotowywaniem, organizowaniem lub nadzorem nad udzielaniem świadczeń zdrowotnych;
4) zatrudnienie w podmiotach zobowiązanych do finansowania świadczeń opieki zdrowotnej ze środków publicznych w rozumieniu art. 14 ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (Dz.U. z 2022 r. poz. 2561, z późn. zm.1)) lub urzędach te podmioty obsługujących, w ramach którego wykonuje się czynności związane z przygotowywaniem, organizowaniem lub nadzorem nad udzielaniem świadczeń opieki zdrowotnej;
5) zatrudnienie w urzędach obsługujących organy administracji publicznej, których zakres działania obejmuje nadzór nad czynnościami medycyny laboratoryjnej;
6) sprawowanie funkcji z wyboru w organach samorządu diagnostów laboratoryjnych lub wykonywanie pracy na rzecz tego samorządu, w zakresie realizacji jego zadań;
7) pełnienie funkcji kierownika laboratorium;
8) wydawanie opinii i orzeczeń z zakresu medycyny laboratoryjnej dla organów ścigania lub wymiaru sprawiedliwości;
9) wykonywanie czynności medycyny laboratoryjnej zgodnie ze standardami organizacyjnymi POCT;
10) uczestniczenie w czynnościach związanych z udzielaniem akredytacji oraz przyznawaniem certyfikatów i notyfikacji laboratoriom.
Podczas gdy przepis art. 17 ust. 1 ustawy dotyczący przerwy posługuje się terminem wykonywanie czynności medycyny laboratoryjnej, którymi zgodnie z brzmieniem art. 3 ustawy są:
1) badania laboratoryjne materiału biologicznego, w szczególności analityczne, mikrobiologiczne, immunologiczne, genetyczne, cytomorfologiczne i toksykologiczne;
2) działania zmierzające do ustalenia zgodności tkankowej;
3) wykonywanie oceny jakości i wartości diagnostycznej badań laboratoryjnych i działań określonych w pkt 2 oraz laboratoryjnej interpretacji i autoryzacji wyników badań laboratoryjnych.
Powyższe prowadzi do wniosku, że 5-letnia przerwa, której skutkiem jest konieczność odbycia przeszkolenia dotyczy okresu niewykonywania czynności medycyny laboratoryjnej, a nie okresu niewykonywania zawodu diagnosty laboratoryjnego.
Oznacza to, że okresy uznawane przez ustawodawcę za okresy wykonywania zawodu diagnosty laboratoryjnego nie są tożsame z okresami wykonywania czynności medycyny laboratoryjnej. Przerwa w wykonywaniu czynności medycyny laboratoryjnej to zatem każdy okres, w którym diagnosta laboratoryjny nie wykonuje takich czynności niezależnie od tego, czy w tym czasie wykonuje aktywności wskazane w art. 6 ust. 2 ustawy np. prowadząc działalność dydaktyczną w uczelni prowadzącej studia na kierunku analityka medyczna.
