27 lis 2021
Od początku pandemii COVID-19 diagności laboratoryjni wykonali 25 milionów testów w kierunku SARS-CoV-2
Wraz z wybuchem pandemii COVID-19 diagności laboratoryjni stanęli przed ogromnym wyzwaniem. – Mogę z pełnym przekonaniem powiedzieć, że zdali egzamin – mówiła Alina Niewiadomska, prezes Krajowej Rady Diagnostów Laboratoryjnych podczas ceremonii otwarcia V Forum Kierowników Medycznych Laboratoriów Diagnostycznych, podkreślając zasługi diagnostów laboratoryjnych dla walki z COVID-19.
Za nami pierwszy dzień V Forum Kierowników Medycznych Laboratoriów Diagnostycznych. Kluczowym punktem wydarzenia było wręczenie odznak honorowych Ministra Zdrowia „Za zasługi dla ochrony zdrowia” diagnostom laboratoryjnym, których pracę uznano za szczególnie wartą wyróżnienia. W imieniu ministra zdrowia Adama Niedzielskiego odznaki wręczył Piotr Bromber, wiceminister zdrowia. – V Ogólnopolskie Forum Kierowników Medycznych Laboratoriów Diagnostycznych jest doskonałą okazją do podziękowania za zaangażowania w walkę z pandemią COVID-19. Obecnie stoimy w przededniu zmian od dawna bardzo oczekiwanych przez środowisko. Jednym z priorytetów Ministerstwa Zdrowia jest uchwalenie ustawy o medycynie laboratoryjnej. Jestem przekonany, że opracowane wspólnie rozwiązania będą potwierdzeniem tego, że kierunek podejmowanych działań na rzecz diagnostyki laboratoryjnej jest właściwy i zgodny z oczekiwaniami środowiska diagnostów laboratoryjnych – powiedział w imieniu ministra Niedzielskiego wiceminister Piotr Bromber podczas ceremonii wręczenia odznak honorowych.
Diagnostyka laboratoryjna podstawą walki z COVID-19
Forum otworzyła debata z udziałem prezesów samorządów zawodów medycznych, którą moderowała Alina Niewiadomska, prezes Krajowej Rady Diagnostów Laboratoryjnych. Zaproszenie do dyskusji przyjęli prezes Naczelnej Rady Aptekarskiej Elżbieta Piotrowska-Rutkowska, prezes Naczelnej Rady Pielęgniarek i Położnych Zofia Małas, prezes Krajowej Rady Fizjoterapeutów Maciej Krawczyk oraz wiceprezes Naczelnej Rady Lekarskiej Artur Drobniak. Moment jest z pewnością wyjątkowy – równo 20 lat temu została uchwalona ustawa o diagnostyce laboratoryjnej, dzięki której powstał samorząd zawodowy diagnostów laboratoryjnych. Znaczenie tego zawodu medycznego z całą pewnością uwidoczniła ogółowi społeczeństwa pandemia COVID-19. – Stanęliśmy przed koniecznością reorganizacji sieci medycznych laboratoriów diagnostycznych tak, aby były w stanie udźwignąć ciężar codziennego monitorowania stanu epidemicznego w Polsce. Wszystkie zawody medyczne zostały poddane egzaminowi. Mogę z pełnym przekonaniem powiedzieć, że diagności laboratoryjni zdali go celująco. W krótkim czasie diagności laboratoryjni musieli zorganizować pracownie niemal od podstaw lub w ramach istniejących laboratoriów. Zgodnie z aktualnymi danymi od początku pandemii diagności laboratoryjni wykonali 25 milionów testów w kierunku SARS-CoV-2 – powiedziała prezes Alina Niewiadomska, prezes KRDL, zwracając jednocześnie uwagę na znaczenie wzorowej współpracy pomiędzy samorządami dla lepszej organizacji działań przeciwepidemicznych.
Pandemia COVID-19 dodatkowo zacieśniła współpracę między samorządami
Jak wskazała prezes, KRDL dobra współpraca na poziomie instytucjonalnym i ta w codziennej praktyce klinicznej pomiędzy medykami z różnych grup zawodowych była standardem jeszcze przed COVID-19. Obok KIDL najmłodszym samorządem zawodów medycznych jest Krajowa Izba Fizjoterapeutów. Obie Izby mają też podobną organizację pozbawioną struktur terenowych – oraz problemy. - Jednym z wyzwań stojących zarówno przed diagnostami laboratoryjnymi, jak i fizjoterapeutami jest budowanie świadomości naszego znaczenia i roli w ochronie zdrowia. Nie tylko wśród pacjentów, ale też decydentów i dyrektorów szpitali. Przyszłość samorządów to wspólne opracowywanie zmian prawnych regulujących kwestie dotyczące ogółu medyków. W mojej opinii jedną z ważniejszych jest opracowanie ustawy o drodze rozwoju zawodów medycznych. Obecnie ta ścieżka dla medyków jest zbyt płaska, szczególnie dla starszych pracowników ochrony zdrowia – ocenił dr hab. n. med. Maciej Krawczyk, prezes Krajowej Rady Fizjoterapeutów. Jak wskazała Zofia Małas, prezes Naczelnej Rady Pielęgniarek i Położnych, częścią ochrony zdrowia są dziś zawody medyczne o wysoce specjalistycznych kompetencjach, których potencjału system nie wykorzystuje odpowiednio. - Postęp w medycynie następuje w bardzo szybkim tempie. Wobec takiego przyrostu wiedzy z jakim dziś mamy do czynienia należyte wykonywanie zawodów medycznych musi opierać się o pracę w ramach silnych zespołów terapeutycznych. Współpraca pomiędzy medykami to jedyna gwarancja postępowania z aktualną wiedzą medyczną oraz najwyższych standardów opieki nad pacjentem – dodała prezes NRPiP.
Zbieżne interesy poszczególnych zawodów medycznych
Złoty standard opieki nad pacjentem wymaga, aby współpraca pomiędzy diagnostą laboratoryjnym a lekarzem była wzorcowa. Jaka może być zatem wspólna przyszłość obu zawodów? Czy pandemia COVID-19 pokazała nowe płaszczyzny porozumienia pomiędzy lekarzami i diagnostami? - Jednym z obszarów, które zyskały na znaczeniu podczas pandemii COVID-19 są badania nad innowacyjnymi metodami diagnostycznymi i terapeutycznymi. Współpraca pomiędzy naszymi zawodami przy łóżku medyka i na poziomie instytucjonalnym pomiędzy NIL i KIDL nadal pozostanie ważna, ale kolejnym istotnym polem do jej zacieśnienia stanie się obszar badań klinicznych i przedklinicznych – zauważył Artur Drobniak, wiceprezes Naczelnej Rady Lekarskiej. Samorządy zawodowe wspierają się też w zakresie zmian prawnych. Środowisko farmaceutów jakiś czas temu doczekało się swojej ustawy o zawodzie. Dziś na podobną regulację czekają diagności laboratoryjni. - W ostatnim czasie farmaceuci i diagności laboratoryjni uzyskali uprawnienia do kwalifikacji oraz realizacji szczepień przeciwko SARS-CoV-2, a następnie grypie. Być może w przyszłości otworzy się też możliwość szczepienia przeciwko innym patogenom. Podstawowym wyzwaniem, na którym powinniśmy się skupić jest stworzenie nowej ścieżki rozwoju zawodowego medyków, aby w obliczu starzejącego się społeczeństwa i braków kadrowych wśród lekarzy i pielęgniarek, pozostałe zawody medyczne zyskały możliwość poszerzania swoich kompetencji – wskazała Elżbieta Piotrowska-Rutkowska, prezes Naczelnej Rady Aptekarskiej.
Pierwszego dnia V Ogólnopolskiego Forum Kierowników Medycznych Laboratoriów Diagnostycznych rozpoczęły się również sesje merytoryczne. Prof. dr hab. n. farm. Ewa Balcerczak, kierownik Katedry Diagnostyki Laboratoryjnej i Molekularnej Uniwersytetu Medycznego w Łodzi, swoim wykładem otworzyła sesję dotyczącą wyzwań współczesnej onkologii. Wystąpienie dotyczyło „Klinicznego i diagnostycznego znaczenia zmian molekularnych w nowotworach”.
Swój wykład o jakości diagnostyki molekularnej jako warunku skuteczności leczenia onkologicznego wygłosił również dr hab. n. med. Adam Maciejczyk, dyrektor naczelny Dolnośląskiego Centrum Onkologii we Wrocławiu.
Program drugiego dnia Forum również wypełniony jest sesjami merytorycznymi. Pierwsza z nich poświęcona zostanie chorobom zakaźnym, dwie kolejne szeroko pojętemu zarządzaniu medycznymi laboratoriami diagnostycznymi.
tekst: Emilia Grzela
